میزان مصرف پلاستیک در ایران
تولید زباله از جنس پلاستیک در همه جهان افزایش بی شماری داشته و یکی از معضلات و مشکلات بزرگ در کل دنیا محسوب می شود. به هر کجا که سفر می کنیم، نشانه هایی از وجود محصولات پلاستیکی متنوع به صورت بسیار زیاد مشاهده می شود. امروزه به دلیل داشتن سودآوری زیاد در صنعت پلاستیک سیاستمداران به مشکلات تولید بیش از حد آن توجه نمی کنند و نمی توان دلخوش به سیاست این افراد در کمتر شدن مصرف آن شد. باید تمامی افراد در کاهش مصرف بطری پلاستیکی و دیگر محصولات آن کمی تامل کرده و آن را کنترل کنند و حتی راهکارهای جدیدی راهم برای این کار ارائه کنند.
آمار کلی مصرف پلاستیک در ایران
برای اینکه در مورد مصرف پلاستیک در کشورمان ایران درک درستی پیدا کنید، باید به آمار کلی آن توجه کرد. زیرا بر اساس آماری که انتشار پیدا کرده است و مصرف کردن پلاستیک و محصولات آن روز به روز در کشور در حال افزایش است. طبق آمار در سال ۲۰۲۰ در ایران بیشتر از ۲ میلیون تن پلاستیک مصرف شده که به همین دلیل می توان به اهمیت مصرف زیاد پلاستیک در ایران پی برد. طبق آمار جدید، مصرف پلاستیک در ایران در سال 2023 به بیش از 2.3 میلیون تن رسیده که نشان دهنده افزایش قابل توجهی است.
یکی از علت هایی که باعث می شود، پلاستیک در ایران مصرف زیاد و گسترده ای داشته باشد، این است که در صنایع مختلفی کاربردهای مفید و موثری دارد. در صنایعی مثل خودروسازی، بسته بندی و حتی در صنعت غذایی از آن استفاده های بسیار کاربردی می شود که باعث شده میزان مصرف پلاستیک بسیار افزایش پیدا کند. مصرف بیش از حد پلاستیک بر محیط زیست تاثیرات بسیار زیان آوری دارد؛ زیرا به راحتی تجزیه نمی شوند. پس باید به راه های کاهش مصرف بطری پلاستیکی و محصولات دیگر بیشتر توجه کرد. چرا که تاثیر پسماند های پلاستیکی می تواند بر آلودگی های خاک، آب و بالا رفتن گرمای جهانی و حتی مرگ حیوانات بسیار تاثیر داشته است.
راه و روش های کاهش مصرف بطری پلاستیکی
یکی از راه هایی که می توان به معضلات محیط زیستی و سلامت جامعه فکر کرد و در پی رفع آن بود، کاهش مصرف بطری پلاستیکی یا دیگر محصولات پلاستیکی است. همیشه راه های زیادی وجود دارد که بتوان مصرف این گونه محصولات را کمتر کرده تا بتوان جامعه ای سالم را به آیندگان تحویل داد. روش های کمتر کردن مصرف بطری پلاستیکی عبارت اند از:
- هر فردی می تواند از خرید مواد غذایی و اجناس بسته بندی شده در کیسه های پلاستیکی پرهیز کند.
- زمانی که می خواهید سبزی و میوه تازه تهیه کنید، معمولا اجناسی که درون کیسه های پلاستیکی یا ظروف پلاستیکی بسته بندی شده است را انتخاب می کنید که با این کار موجب آلودگی بیشتر محیط زیست می شوید. پس برای خرید از کیسه های پارچه ای و یا پاکت برای انتقال دادن آن به منزل استفاده کنید.
در سال های اخیر برخی از شهرهای ایران اقدام به ممنوعیت استفاده از کیسه های پلاستیکی در فروشگاهها کردهاند. همچنین سازمان محیط زیست تلاش کرده با ارائه برنامههایی برای بازیافت و کاهش تولید پلاستیک اقدام کند.
مطالب بیشتر: تجزیه ظروف پلاستیکی چند سال طول میکشد؟
عدم خرید پوشاک پلی استر
یکی از صنایعی که پلاستیک به آن هم راه پیدا کرده، صنعت پوشاک است از پلاستیک و محصولات آن در تولید پوشاک و انواع مختلف پوشش ها استفاده های زیادی می شود. به دلیل قیمت ارزان مورد محبوبیت افراد کم درآمد جامعه قرار دارند که البته این نوع پوشاک برای پوست مضر بوده و موجب بیماری و حساسیت نیز می شود. برای کاهش مصرف بطری پلاستیکی و دیگر مشتقات آن باید از تولید و مصرف این نوع پوشاک خودداری کرد و بیشتر از پوشاک پنبه ای و نخی استفاده کرد.
استفاده کردن از مواد جایگزین و بازیافت
برای کاهش مصرف بطری پلاستیکی و کلا پلاستیک ها می توان مواد جایگزین استفاده کرد. موادی که برای جایگزینی آنها می توان به کار برد، مانند: فلزات، شیشه ها و موادی هستند که تخریب پذیر هستند. می توان در کاهش دادن مصرف موثر باشند؛ البته با اینکه استفاده از این مواد دارای هزینه های زیادی است ولی روی محیط زیست تاثیرات کمتری خواهد داشت. از دیگر روش های کاهش مصرف این نوع بطری ها و دیگر مشتقات آن بازیافت پلاستیک ها است که می توان با جمع آوری کردن، پردازش و تبدیل کردن پسماندهای پلاستیکی به کالاهای جدید می توان مصرف از منابع طبیعی را هم کمتر کرده و از تلمبار شدن ضایعات پلاستیکی که موجب آلودگی و خطر برای محیط زیست و انسان ها است هم جلوگیری کرد. یکی از راهحلهای جدید برای کاهش آلودگی پلاستیکی، استفاده از فناوریهای نوین مانند بازیافت شیمیایی است که پلاستیکها را به مواد اولیه تجزیه کرده و مجدداً مورد استفاده قرار میدهد.
مطالب بیشتر: آیا بطری پلاستیکی سرطان زاست ؟ دلایل و نکات استفاده
استفاده کردن از ظروف کاغذی یکبار مصرف
همان طور که می دانید ظرف های یکبار مصرف به دو صورت در بازار وجود دارند که یکی به صورت پلاستیک ها هستند که هم بر محیط زیست و هم سلامت افراد مضر هستند. دومین به صورت کاغذ های گیاهی هستند که مفید و سالم هستند و موجب آلودگی و مضراتی برای انسان نمی شوند. پس می توان برای کاهش مصرف بطری پلاستیکی از روش دوم یعنی از ظروف یکبار مصرف کاغذی استفاده کرد که هم برای سلامت افراد و جامعه ضرری نداشته و هم موجب بیماری نمی شوند.
مصرف ظروف پلاستیکی در خانه ممنوع
برای اینکه بتوان به کاهش مصرف بطری پلاستیکی پرداخته و از تولید بی شمار آن جلوگیری کرد، باید در خانه هم از ظرف های استیل، چینی و… استفاده کرد و از ظروف پلاستیکی و بطری پلاستیکی استفاده نکرد؛ زیرا به غیر از مضرات سلامتی و محیط زیستی فایده ای ندارند و تنها هزینه های اضافی هستند. پس هر فردی این تغییرات و کاهش مصرف بطری پلاستیکی را باید از خانه خود شروع کند تا بتواند این تغییرات را در سطح جامعه هم گسترش دهد.
مطالب بیشتر: بطری پلاستیکی بهتر است یا شیشه ای ؟ تفاوت ها ، مزایا و معایب
از بطری های آب قابل استفاده مجدد استفاده کنید
با شروع فصل گرما روزانه ۵۰ میلیارد بطری پلاستیکی و شاید هم بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد و تقاضا برای استفاده از این بطری ها در همه دنیا چندین برابر شده است. می توان بطری های پلاستیکی و بطری های آبی را تهیه کرد که قابلیت استفاده مجدد را داشته باشند تا بتوان در امر کاهش مصرف بطری پلاستیکی کوشا تر عمل کرد.
کلام پایانی
در سالهای اخیر، ایران به دنبال پیوستن به پیمان های بین المللی مانند “پیمان پلاستیک” است که هدف آن کاهش 30 درصدی تولید پلاستیک تا سال 2030 است. برنامههای آگاهیرسانی در ایران در حال گسترش هستند و در بسیاری از مدارس و رسانههای عمومی، آموزشهایی درباره مصرف پایدار و کاهش زبالههای پلاستیکی ارائه میشود. استفاده نکردن از محصولات پلاستیکی متنوع شاید امروزه غیر ممکن به نظر برسد ولی می توان با روش ها و راهکارهای مفید و موثری به کاهش مصرف بطری پلاستیکی و مشتقات آن هم اقدام کرد و با جایگزین کردن مواد مناسب و مفید و استفاده کمتر از این مواد به کاهش مصرف انواع بطری پلاستیکی کمک کرد.