پلی اتیلن ترفتالات pet چیست؟ + انواع و کاربردها

پلی اتیلن ترفتالات pet چیست؟ پلی اتیلن یک ماده پلیمری است که از نفت خام به دست می‌آید و از اتیلن‌های منفرد تشکیل شده‌اند. این اتیلن‌ها به صورت پیوسته به یک دیگر متصل شده‌اند. یک پلیمر مولکولی بزرگ را تشکیل داده‌اند. این ماده در صنایع بزرگ پلاستیک و لاستیک بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی از انواع پلی اتیلن‌ها، پلی اتیلن ترفتالات pet است. این نوع پلی اتیلن یک ترکیب شیمیایی است که در زمینه های مختلف بازیافت، الیاف و… تولید می‌شود. این محصول رایج‌ترین رزین پلیمری در دسته پلی استر است. در این مقاله می‌خواهیم در ارتباط با این نوع پلی اتیلن و کاربردها و مزایا آن صحبت کنیم. با ما در مجموعه میثم دارو پلاست با ادامه این مقاله همراه باشید.

از جدیدترین انواع بطری پلی اتیلن میثم دارو دیدن نمایید

همه چیز درباره پلی اتیلن ترفتالات pet

این محصول یک پلیمر ترموپلاستیک است که کاربردهای زیادی دارد و از خانواده پلی استرها به شمار می‌رود. این محصول علاوه براینکه رزین‌های آن خاصیت مکانیکی و شیمیایی و.. خوبی دارد. با پایداری ابعاد خود نیز شناخته شده است که پلی اتیلن pet از این ویژگی بهرمند است. البته پلی اتیلن ترفتالات به دوسته pet و pete تقسیم شده است. که در اینجا می‌خواهیم شما را با مدل pet آشنا کنیم.
این ماده با نام‌های زیادی شناخته شده است و در بریتانیا به نام تریلن آن را می‌شناسند. pet از پلیمرهای اتیلن ترفتالات تشکیل شده است به همین علت مهم ترین کاربرد آن بازیافت است. البته در جامعه علمی امروز کاربرد این ماده را به نامش ترجیح داده‌اند و به صورت کلی آن را پلی استر می‌نامند.

پلی اتیلن ترفتالات و ویژگی‌های آن

پلی اتیلن ترفتالات که به آن  PET یا PETE نیز گفته می‌شود. این ماده که به‌عنوان پرکاربردترین پلیمر ترموپلاستیک در جهان به شمار می‌رود، در صنعت نساجی کاربرد داشته و با نام تجاری پلی‌استر نیز شناخته می‌شود. این پلیمر رایج‌ترین نوع رزین پلیمری ترموپلاستیک از خانواده پلی‌استرها است. ظروف مواد غذایی و مایعات، الیاف لباس، همچنین ترمو فرمینگ برای تولید و در ترکیب با الیاف شیشه برای رزین‌های مهندسی از جمله  کاربردهای پلی اتیلن ترفنالات می‌باشد. آشنایی با این پلیمر پرکاربرد، فرایند تولید و انواع کاربردهای آن مواردی است که در این مقاله بررسی خواهیم کرد. برای آشنایی با این پلیمر پرکاربرد تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

همان‌طور که در مقدمه گفتیم پلی اتیلن ترفتالات PET یا PETE نوعی پلیمر ترموپلاستیک از خانواده پلی‌استرها و با انواع کاربردهای عمومی است. این ماده در اشکال مختلف مانند الیاف، پارچه، ورق بسته‌بندی و … تولید و تبدیل می‌شود. در واقع PET به‌صورت طبیعی بی‌رنگ، بسیار انعطاف‌پذیر و نیمه کریستالین است و با توجه به فرایند تولید آن می‌تواند به صورت سخت یا نیمه‌سخت تولید شود. از مهم‌ترین ویژگی‌های این پلیمر می‌توان به خواص شیمیایی، حرارتی و مکانیکی خوب در کنار پایداری ابعادی عالی آن اشاره کرد. این پایداری ابعادی بالا باعث مقاومت زیاد در برابر ضربه، رطوبت، الکل و حلال‌های شیمیایی در این نوع از پلیمرها شده است. افزودن پرکننده‌هایی همچون کربن نانوتیوب، الیاف شیشه و … به تقویت و بهبود ویژگی‌هایی همچون استحکام، پرداخت نهایی سطح و … در این ماده پلیمری کمک می‌کند.

مزایای کلیدی پلی اتیلن ترفتالات یا PET

از جمله مزایای پلیمر پلی اتیلن ترفتالات یا پت را می‌توان موارد زیر را نام برد:

• پت نسبت به پلیمر PBT استحکام و سفتی بیشتری دارد.
• این پلیمر عایقی عالی در برابر حرارت است.
• این پلیمر بسیار قوی بوده و همچنین بسیار سبک می‌باشد.
• پلیمر پت دارای مقاومت متوسط عناصر هیدروکربن‌های هالوژنه و آروماتیک است.
• پلی اتیلن ترفتالات به عنوان مانع در مقابل رطوبت و همچنین نفوذ گازهایی همچون اکسیژن و کربن‌دی‌اکسید شناخته می‌شود.
• پلی اتیلن ترفتالات استفاده دمایی گسترده‌ای در بازه زمانی 60- تا 130 درجه دارد.
• پلیمر پت در مقابل شکستگی مقاومت زیادی داشته و مقاومت خوبی نیز در برابر پارگی از خود نشان می‌دهد. این ویژگی از این نوع پلیمرها، آن را به جایگزین مناسبی برای شیشه تبدیل کرده است.
• PET از جمله انواع پلیمرهایی است که طبق مقررات بسیاری از کشورها و سازمان‌ها برای تماس با مواد غذایی بی‌خطر به حساب می‌آید.

پلاستیک PET مقاومت عالی به الکل، هیدروکربن‌های آلیاتیک، روغن و گریس دارد.

معایب پلی اتیلن ترفتالات pet

تا اینجا ویژگی‌ها و مزایای استفاده از پلیمر پلی اتیلن ترفتالات یا پلاستیک پت را بیان کردیم. علاوه بر مواردی که ذکر شد، این ماده محدودیت‌ها و معایبی نیز دارد که در این بخش بیان خواهیم کرد. گفتیم که پلیمر پت دارای مقاومت حرارتی و سختی بالاتری نسبت به PBT است. اما یکی از معایب آن این است که استحکام ضربه‌ای پایین‌تر و قالب‌پذیری ضعیف‌تری نسبت به عناصر PBT دارد. علاوه بر این پلی اتیلن ترفتالات در برابر عناصر با خواص قلیایی قوی ضعیف بوده و حتی آب جوش نیز باعث ایجاد اثرات مخرب روی آن می‌شود. ضعیف بودن پت در دمای بالاتر از 60 درجه سلسیوس در مقابل عناصری همچون هیدروکربن‌های آروماتیک و هالوژنه و همچنین کتون یکی دیگر از نقاط ضعف این پلیمر ترموپلاستیک است.

محدودیت‌ها و معایب پلی اتیلن ترفتالات PET چیست؟

این محصول مانند باقی محصولات و وسایل جدا از ویژگی‌ها و مزایایی که دارد. برخی معایب را هم در خود جای داده است. از برخی از معایب آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1) ضعیف در برابر بازه‌های قوی

2) (pet) در برای کتون، آروماتیک و هیدروکربن با دمای بالای 60 درجه ضعیف است

3) جوش بودن آب بر روی آن اثر مخرب دارد

4) نسبت به PBT در برابر ضربه استحکام کمتری دارد

5) نسبت به PBT قالب پذیری کتمری دارد زیرا فرایند بلور شدن آن بسیار پایین است

کالکشن جدید انواع بطری دارویی را ببینید

پلی اتیلن ترفتالات PET چگونه ساخته می‌شود؟

پس از آشنایی با پلیمر پت، ویژگی‌ها و همچنین کاربردهای آن این سوال مطرح می‌شود که این عنصر چگونه ساخته می‌شود؟ در این بخش راجع به روش تولید پلی اتیلن ترفتالات صحبت خواهیم کرد. این پلیمر از واکنش تراکمی میان مونومرها به صورت زیر ساخته می‌شود.

رزین‌های اتیلن ترفتالات به صورت تجاری از دی متیل ترفتالات یا ترفتالیک اسید و اتیلن گلیکول ساخته می‌شوند. DMT  و TPA هر دو به شکل جامد هستند که DMT  در دمای 140 درجه سانتی‌گراد ذوب شده و TPA در این دما تصعید می‌شود. در هر یک از این فرایندها مونومر واسطه بیس –2 هیدروکسی اتیل ترفتالات، آب و متانول تولید می‌شود. در واکنش تولید پلی اتیلن ترفتالات، مونومر BHET تحت فشار کم و در مجاورت کاتالیست و حرارت پلیمریزه شده تا ماده پلیمری PET ساخته شود.

کاربرد پلی اتیلن ترفتالات pet

پلی اتیلن ترفتالات pet چیست و ویژگی‌های این ماده باعث شده است به صورت زیادی در ساخت: بطری‌ pet ، الیاف و فیلم‌های عکاسی مورد استفاده قرار بگیرد. البته یکی از ویژگی‌های مهمی که کاربرد این ماده را زیاد می‌کند قابلیت بازیافتی آن است. این محصول علاوه بر آن در تولید پوشاک و تهیه الیاف (bcf) و تولید نخ صنعتی و منسوجات کاربرد دارد.
این ماده به دلیل تاثیر نذاشتتن بر مزه و طعم و مقاومت در برابر گرما در بسته بندی مواد غذایی استفاده می‌شود. این محصول شکسته و پاره نمی‌شود و در برخی مواقع جایگزین خوبی برای شیشه است.

همچنین پلی اتیلن ترفتالات (pet) بسیار ارزان بوده و از نفوذ گاز جلوگیری می‌کند و این محصول دارای استحکام مکانیکی بسیار زیادی است. این ماده به عنوان یک پلیمر بسیار ویژه در صنایع خودروسازی برای تولید: برف پاک‌کن، روکش موتور و… کاربرد دارد.

مهم‌ترین کاربردهای پلی اتیلن ترفتالات PET

پلیمر پت به خاطر ویژگی‌هایی که دارد در صنایع مختلف از ظروف مواد غذایی گرفته تا صنایع دیگر همچون برق و الکترونیک نیز کاربرد دارد. در ادامه مهم‌ترین کاربردهای این پلیمر را بیان می‌کنیم.

• ساخت بطری‌های پلاستیکی

این پلیمر به خاطر مقاومتی که در برابر رطوبت و نفوذ آب از خود نشان می‌دهد برای ساخت بطری‌های پلاستیکی مناسب است.

• فیلم‌های PET

برای تولید نوارهای پلاستیکی از پلیمرهای بطری پت به دلیل استحکام مکانیکی بالایی که دارند استفاده می‌شود.

• بسته‌بندی مواد غذای

پلی اتیلن ترفتالات به خاطر ویژگی‌های فیزیکی و مقاومتی که در برابر مواد شیمیایی از خود نشان می‌دهد برای بسته‌بندی مواد غذایی به کار برده می‌شود. علاوه بر این ورق پت در تولید انواع  ظروف یک‌بارمصرف با استفاده از روش ترمو فرمینگ و وکیوم فرمینگ مورد استفاده قرار می‌گیرد.

•  پارچه و نساجی

از پلی اتیلن ترفتالات یا پلیمر PET در ساخت الیاف و استفاده آن‌ها در صنایع فیلتر پارچه و به‌طورکلی نساجی استفاده می‌شود. پت کاربرد فراوانی در صنایع پارچه دارد. الیاف پلی‌استر محکم، سبک، مقاوم به پارگی و کشیده شدن هستند و به همین دلیل در صنایع پارچه و منسوجات کاربرد بسیار زیادی دارد.

• صنعت برق و الکترونیک

این پلیمر به‌خاطر خواصی همچون استحکام بالا، عایق الکتریسیته مناسب و پایداری ابعادی عالی که دارد در صنعت برق و الکترونیک کاربرد بسیار فراوانی دارد. این پلیمر به‌عنوان جایگزین عایق‌ها در صنعت برق و الکترونیک کاربرد دارد.

• خودروسازی

ماده پلی اتیلن ترفتالات PET یک پلیمر موفق در صنایع خودروسازی به شمار می‌رود. این عنصر ترموپلاستیک کاربردهای فراوانی در ساخت قطعات خودرو همچون روکش موتور، برف پاک کن، جعبه‌دنده، گیره چراغ جلو و … دارد. در واقع می‌توان گفت که پلی اتیلن ترفتالات به‌عنوان پلی‌استر در صنعت نساجی کاربرد دارد. این پلیمر در صنعت بسته‌بندی مواد غذایی و آشامیدنی به‌عنوان PET یا رزین PET به کار برده می‌شود. البته در گذشته در صنعت پوشاک نوعی دیگری از این نوع پلیمر با عنوان PET-P استفاده می‌شد که امروزه استفاده از این ماده منسوخ شده است.

• چاپ سه‌بعدی

پلی اتیلن ترفتالات پلیمری فوق‌العاده برای استفاده در چاپ سه‌بعدی است. این ماده را به‌خاطر استحکام و انعطاف‌پذیری بالایی که دارد در ساخت پیش نمونه‌ی محصولات به کار می‌برند. در واقع برای ساخت تجهیزات الکترونیکی، قطعات مکانیکی و همچنین کاربردهایی که در آن‌ها ترکیب توأم مقاومت و انعطاف‌پذیری موردنیاز باشد، پت گزینه‌ای بی‌نظیر خواهد بود.

نکته بسیار مهم در مورد پت این است که این ماده در حین فرایند چاپ نسبت به ABS و PLA، بوی نامطبوع کمتری را نیز تولید می‌کند.

• ماشین‌کاری CNC

در مواقعی به جای چاپگر سه‌بعدی از ورقه‌های پت و ماشین‌کاری CNC برای ساخت پیش نمونه‌ی محصولات استفاده می‌شود.

• قالب‌گیری تزریقی

این پلیمر در صنعت تزریق پلاستیک کاربرد خیلی زیادی دارد و به شکل خرده‌های پلاستیک مورد استفاده قرار می‌گیرد. به‌خاطر رطوبت‌گیر بودن پلاستیک پت قبل از تزریق باید آن را با تجهیزاتی مثل  گاز گیر رطوبت‌گیری کرد. کوچک شدن پت یا اصطلاحا آب‌رفتن آن هنگام فرایند تزریق بسیار کم بوده و کمتر از کسری از یک‌ درصد است. البته میزان این کوچک شدن بسته به مواردی همچون دمای ذوب، فشار تزریق، ضخامت قالب، دمای قالب و چگونگی افزودنی‌ها متغیر خواهد بود.

مشخصات فنی پلی اتیلن ترفتالات pet

1) در دمای 280 درجه کاملا ذوب می‌شود

2) مقاومت خمشی آن 221 مگاپیکسل است

3) ترموپلاستیک کاملا قابلیت بازیافت دارد

3) به صورت سخت و نیمه سخت تولید می‌شود

4) قالب ریز معمولی آن در دمای 74 تا 91 درجه سانتی‌گراد است

5) حرارت خشمی حرارتی آن 70 درجه سانتی‌گراد است

کاربرد pet در نساجی

این ماده به دلیل ویژگی‌های خوبی که دارد در نساجی کاربرد بسیار زیادی دارد. پلی استر از الیاف‌های منعطف و بسیار محکمی تشکیل شده است که این محصول در مقایسه با کتان از چروک کمتری برخوردار است. باید بدانید که پلی اتیلن ترفتالات دارای کریستال بسیار شفاف است.

مطلب پیشنهادی: قالب گیری پلاستیک چیست؟

اما نوع بدون کریستال آن مات است که در تولید ظروف مخصوص ماکروویو استفاده می‌شود. ازاین ماده به دلیل ضد الکتریسیته بودن در صنایع الکترونیک و برق برای تولید عایق به کارگرفته می‌شود. البته این ماده به دلیل انعطاف پذیری و قوی بودن در زمینه ساخت چاپ سه بعدی کاربرد دارد.

مطلب پیشنهادی: نکات خرید و فروش بطری پت دارویی

پلی اتیلن ترفتالات pet چیست و چگونگی ساخت ترفتالات pet

این ماده توسط دو نوع واکنش تولید و ساخته می‌شود:

1) واکنش استری شدن اتیلن گلیکول و دی متیل ترفتالات با ترانس.

2) واکنش استرینگ بین اتیلن گلیکول و اسید ترفتالیک.

بازار جهانی پلی اتیلن ترفتالات pet

در بازار جهانی، چین بیشتری درصد تولید این محصول را داشته است. البته منطقه آسیا به جدا از چین 21 درصد از میزان این تولید را تشکیل داده‌اند. کشور چین جدا از بزرگترین تولید کننده بودن این محصول در جهان بیشترین میزان مصرف آن را نیز به خود اختصاص داده است. آمریکا شمالی 9/16، اروپا 7/14 و آفریقا 3/2 از تولید جهانی این مصول را به نام خود کرده‌اند. این محصول در حال حاضر بازیافتی ترین مواد در جهان است که در اسپانیا برای تولید بسته بندی‌های موجود و مورد نیاز، از این محصول به میزان 44 درصد استفاده شده است.

مطلب مرتبط: مراحل ساخت بطری پت

نتیجه گیری

متوجه شدید که پلی اتیلن ترفتالات از پرکاربردترین پلیمرها در صنایع مختلف هستند. البته گفته شد که ویژگی بازیافتی آن نیز بسیار نقش موثری در کاربرد آن در تمام صنایع داشته است. همچنین به دلیل مزایایی که از این محصول گفته شد متوجه شدید (pet) بسیار مورد توجه تولید کنندگان خاص قرارگرفته و به عنوان عایقی خوب از آن استفاده می‌کنند. البته استفاده از پلی اتیلن ترفتالات (pet) برای محیط زیست هم بسیار مفید و موثر است. نه تنها به دلیل بازیافت شدن آن بلکه به دلیل بهروری انرژی در تولید آن. برای اطمینان از بی‌خطر بودن این مواد خوراکی‌ها باید به نشان کد بازیافت آن و نماد فلش مثلثی بازیافت دقت کنید.

مطلب پیشنهادی: مزایای خدمات cnc سه محور در تهران