نگهداری آبلیمو در بطری پلاستیکی یک روش عمومی و اما خطرناک است. ما ایرانی ها معمولا همه ساله با ورود به فصل پاییز مقدار زیادی رب گوجه، آبلیمو و آب غوره تهیه می کنیم و این مواد را در بطری های پلاستیکی قرار می دهیم و برای مصرف سالانه خود نگه می داریم. اما آیا این کار برای سلامت ما خطرناک است؟ آیا بطری های پلاستیکی برای نگهداری مواد اسیدی نظیر آبلیمو و رب گوجه مناسب نیستند؟ ما اینجا هستیم که به این سوال پاسخ دهیم. اگر شما نیز جزو آن دسته افرادی هستید که آبلیمو را در بطری های پلاستیکی نگه میدارید و مشتاق هستید که در این باره بیشتر بدانید پس مقاله مارا تا انتها مطالعه کنید. ما به منظور حفظ سلامت شما عزیزان این مطالب را آماده کرده ایم. امیدواریم مورد لطف شما قرار گرفته باشد.
مزایا و معایب استفاده از بطری پلاستیکی برای نگهداری از مایعات
در سال های اخیر با توجه به رشد صنعتی شدن و تمدن، تقاضا برای استفاده از مواد بسته بندی پلاستیکی و نگهداری آبلیمو در بطری پلاستیکی افزایش یافته است. امروزه بیش از 30 نوع مواد پلاستیکی در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می گیرد که پلی اتیلن ترفتالات (PET) و پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE) از پرمصرف ترین مواد هستند. پلی اتیلن ترفتالات یک پلیمر ترموپلاستیک با شاخه های بلند متعلق به خانواده پلی استرها است که از اختلاط و پلیمریزاسیون بین مونواتیلن گلیکول و دی متیل ترفتالات یا اسید ترفتالیک ساخته می شود. علیرغم مزایایی مانند حجم و جرم کم، انعطاف پذیری بالا، شفافیت مطلوب، نفوذپذیری کم، گاز بند بودن و حمل و نقل آسان، نگرانی هایی در مورد استفاده از آنها به دلیل احتمال وجود و آزادسازی ترکیبات شیمیایی مضر از مواد بسته بندی وجود دارد.
چه موادی در بطری های پلاستیکی وجود دارد؟
نگهداری آبلیمو در بطری پلاستیکی و سایر مایعات اسیدی مانند آبغوره و سرکه در ایران زیاد استفاده می شود. انواع مختلف مایعات اسیدی در بطری های پلی اتیلن ترفتالات (PET) و پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE) بسته بندی می شوند. شواهدی وجود دارد که نشان میدهد فتالات ها میتوانند از بطری های PET و HDPE به داخل محتویات آنها نفوذ کنند. در این کار تاثیر زمان نگهداری، دما و نوع بطری بر انتقال فتالات ها از مواد بسته بندی به مایعات اسیدی تاثیر دارد.
آیا ورود مواد موجود در بطری های پلاستیکی به درون مایعات خطرناک است؟
استرهای فتالات از راه های مختلف از جمله جذب پوستی، استنشاق و بلع وارد بدن انسان میشوند که بیشترین میزان تماس از طریق مصرف مواد غذایی آلوده صورت میگیرد. همچنین مشخص شده است که یکی از دلایل اصلی آلودگی مواد غذایی می تواند بسته بندی مواد غذایی نظیر نگهداری آبلیمو در بطری پلاستیکی باشد. بیشتر استرهای فتالات متعلق به اختلالات غدد درون ریز و متابولیک هستند که قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آنها می تواند منجر به انواع مختلفی از عوارض جانبی، اختلالات و سرطان ها از جمله سرطان سینه، سرطان پروستات، اختلالات آندروژنی شود. بیوسنتز و عملکرد هورمون، اختلالات غده تیروئید ، ناباروری ، اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) ، چاقی، آسیب کبدی، تکثیر رادیکال های آزاد، واکنش های آلرژیک، آسم، جهش زایی و تراتوژنیسیته. آژانس های دولتی مسئول در کانادا، اتحادیه اروپا، استرالیا و ایالات متحده استفاده از فتالات ها را در محصولات مصرفی ممنوع یا محدود کرده اند.
چرا مسئله نگهداری آبلیمو در بطری های پلاستیکی مهم شد؟
به همین دلیل است که تشخیص فتالات در نگهداری آبلیمو در بطری پلاستیکی توجه زیادی را به خود جلب کرده است. در یک مطالعه ، غلظت استرهای فتالات در آب های بسته بندی شده پس از 140 روز نگهداری در شرایط مختلف، دارای pH=5-9 تعیین شد. مانند بسیاری از کشورهای صنعتی دیگر، غذاهای بسته بندی شده در ایران بسیار رایج است که از سال 1990 نگرانی هایی را در مورد سلامت جمعیت ایجاد کرده است. در ایران آب لیمو و سرکه که از جمله غذاهای پرمصرف هستند در شرایط اسیدی آنها می تواند واکنش های تجزیه شیمیایی را تسریع کنند، در بطری های پلاستیکی بسته بندی می شوند.
نتایج در مورد بسته بندی مواد اسید با بطری های پلاستیکی
در راستای نگهداری آبلیمو در بطری پلاستیکی لازم است بدانید که بررسی ها مشخص شد انتقال فتالات به درون مایعات از جمله آبلیمو یا آب معدنی شرایط بسیار خاصی را می طلبد. این شرایط شامل زمان طولانی، دمای بالای 50 درجه و غیره بود. که معمولا این شرایط برای بطری های ایجاد نمی شود. از طرفی معمولا آبلیمو را در بطری های شیشه ای تولید و به دست مشتریان می رسانند، بنابراین نمی توان در این مورد زیاد نگران بود. اما پیشنهاد می شود برای خانم های خانه دار که آب لیمو و سرکه را خودشان تهیه و نگهداری می کنند بهتر است برای اطمینان بیشتر از بطری های شیشه ای برای نگه داری این مواد استفاده کند.
سخن آخر
در نهایت بهتر است برای سلامت خود و عزیزانتان تمامی مواد از جمله مایعات اسیدی را در بطری های شیشه ای نگهداری کنید. اما برای اطمینان بیشتر، بهتر است پس از آنکه آبلیمو یا آبغوره خود را در بطری شیشه ای ریختید ابتدا ظروف را در داخل آبجوش قرار دهید تا با این روش باکتری ها و آنزیم های آن از بین بروند. با این کار احتمال رشد قارچ و کپک تا حد زیادی کاهش خواهد یافت. از طرفی در صورت نگهداری آبلیمو در بطری پلاستیکی، آبلیمو و آبغوره خود را دور از نور خورشید نگهداری کنید. چرا که نور خورشید باعث آزاد شدن مواد شیمیایی از بطری های پلاستیکی شده و از طرفی ویتامین سی موجود در این مایعات را از بین می برد.