با انواع ترموپلاستیک آشنا شوید
انواع ترمو پلاستیک ها
یکی از مجموعه های بزرگ پلیمرها پلاستیک ها هستند که از این مواد در تولید انواع ظروف بسته بندی، لوازم ورزشی، پزشکی، غذایی، قطعات خودرو و… استفاده می شود. پلاستیک ها از لحاظ حجمی از جمله بزرگترین گروه از مواد اولیه پلیمری هستند که مهم ترین مواد آن شامل پلی استایرن، پلی اتیلن، پی‌وی‌سی، پلی میتیل متاکربلات، پلی استر و… را می توان نام برد. البته در بین پلیمرهایی که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرند ترموپلاستیک ها بسیار پرطرفدار هستند که این موضوع به دلیل کاربرد و خاصیتی است که این مواد دارند. در این مقاله به ترموپلاستیک و انواع ترموپلاستیک ها اشاره خواهیم کرد.
ترموپلاستیک چیست؟
پلیمرها دسته ای از مولکول‌ها هستند و زمانی که به ترموپلاستیک اشاره می شود؛ یعنی نوعی پلیمر رزینی که از رشته مولکول های ترموپلاستیک تشکیل شده و دارای ویژگی هایی است که در گرما نرم شده و با سرد شدن هوا و دما سخت و سفت می شوند و خاصیت آن ها مانند فلزات است. البته باید گفت خاصیت شیمیایی انواع ترموپلاستیک با سردیا گرم شدن دچار تغییر نمی شود و تنها تغییرات فیزیکی در آنها ایجاد می شود. به همین علت دارای کاربری آسان و راحتی بوده و استفاده های زیادی از آنها می شود و بسیار پرکاربرد هستند.
مطلب پیشنهادی: جایگاه بسته بندی در حفظ طعم و عطر مواد غذایی + تحقیقات جدید
ویژگی های ترموپلاستیک ها
این نوع از پلاستیک ها دارای خصوصیات مهم و کلیدی هستند که باعث می شوند دارای کاربرد های مفید و مناسبی باشند و از آنها استفاده های بی شماری شود. این ویژگی ها شامل موارد زیر می شوند:
- وزن سبک
انواع ترموپلاستیک ها برخلاف دیگر مواد دارای وزن سبکی هستند. این ویژگی در مورد استفاده ها و کاربرد هایی که به وزن محصول اهمیت داده می شود مثل حمل و نقل و بسته بندی مفید و مناسب خواهد بود.
- قابلیت بازیافت ترموپلاستیک
این مواد به راحتی بازیافت می شوند که این خاصیت باعث شده این مواد دوست دار محیط زیست معرفی بشود و از جمله موادی پایدار برای مصرف کننده و تولید کننده به شمار بیاید.
- مقاوم در مقابل ضربه
انواع ترموپلاستیک ها در مقابل ضربه دارای استحکام و مقاومت خوبی هستند و به سادگی دچار صدمه و آسیب نمی شوند.
- مقاوم در مقابل خوردگی
این نوع از مواد در مقابل مواد شیمیایی خورنده و خوردگی مقاومت زیادی از خود نشان می دهند.
ترموپلاستیک ها و کاربرد های آنها
توضیح داده شد که ترموپلاستیک ها نوعی مواد پلیمری هستند که با متغیر شدن درجه دما دچار تغییر حالت می شوند؛ یعنی با بالا رفتن درجه حرارت به حالت ذوب در می آیند که البته بدون تغییر شیمیایی رخ می دهد. ترموپلاستیک ها با دارا بودن انواع مختلف، کاربرد های متنوعی را دارا هستند و در صنعت دارای جایگاه خاصی هستند که به چند نمونه از آنها اشاره می کنیم که عبارت اند از:
پلیمر ABS و پلی استایرن
از انواع ترموپلاستیک ها می توان به پلیمرABS اشاره کرد که در بیشتر لوازم و وسایل روزمره از آنها استفاده شده، به طور مثال می توان به کلاه ایمنی، قطعات لگو، آلات موسیقی و… اشاره کرد. از دیگر ترموپلاستیک ها می توان به پلی استایرن اشاره کرد که بسیار شفاف که در مواد دور ریختنی مثل ظرف های یکبار مصرف، مواد بسته بندی، جعبه DVD و این گونه موارد کاربرد دارد.
پلی اتیلن
از انواع ترموپلاستیک های معروف می توان پلی اتیلن ها را نام برد که دارای دو دسته هستند که با چگالی پایین و بالا دسته بندی می شوند. موادی با چگالی بالا در مقابل ضربه مقاوم بوده و دارای مقاومت کششی زیادی هستند. در برابر رطوبت هم مقاومت خوبی از خود نشان می دهند و حتی توانایی بازیافت شدن را هم دارند.
اکریلیک
از انواع دیگر ترموپلاستیک های دیگر می توان اکریلیک ها را نام برد که به دلیل داشتن خاصیت همه کاره بودن و جذابیت، کاربردهای زیادی دارد. به دلیل داشتن ویژگی هایی مثل سبکی، شفافیت و نشکن بودن می تواند برای شیشه ها جایگزین خوبی باشند.
پلی استر و پلی پروپیلن
از دیگر انواع ترموپلاستیک ها پلی استرها هستند که در تهیه و ساخت ابزار و وسایلی مانند: برزنت ها، کمربند، پارچه های روکش، ماوس و… کاربرد دارند. پلی پروپیلن ها هم از دیگر ترموپلاستیک ها هستند که بسیار پرکاربرد بوده و مقاومت خوبی در مقابل حلال های شیمیایی و اسید ها دارند. از این مواد در تهیه قطعه ها و در صنایع مختلف مثل لوله ها، لباس های زیر، محصولات مراقبتی و بهداشتی و… استفاده های زیادی می شود.
تفلون و پی وی سی pvc
این مواد هم به دلیل داشتن ویژگی نچسب که روی ظرف های پخت و پز شهرت پیدا کرده‌اند، از انواع ترموپلاستیک ها به شمار می آیند. حتی از روان کننده های ماشین آلات در کمتر کردن اصطکاک، پارگی و سایش هم کاربرد دارند. معروف ترین نوع ترکیب در ترموپلاستیک ها عایق pvc است که کاربرد آن در تولید کابل و سیم های برق است.
معایب و مزیت ترموپلاستیک ها
با توجه به کاربردهای زیادی که این نوع پلاستیک ها در زندگی های روزمره انسان ها دارند، دارای مزایای زیاد و مهمی هستند که به علت دارا بودن خاصیت گرما نرمی می توان از آنها برای چندین مرتبه استفاده کرد. بیشتر محصولات ترموپلاستیک قابل بازیافت هستند و در تهیه و تولید محصولات جدید کاربردهای زیادی دارند که موجب پایین آوردن هزینه های تولید می شوند.
در مورد معایب این نوع پلاستیک ها می توان گفت مواد ترموپلاستیک در زمان بازیافت دچار تغییر شیمیایی زیادی نمی شوند و خاصیت و ساختار مواد بازیافتی از مواد دست اول بسیار کمتر است. محصول تولید شده نیز احتمال دارد به میزان یک محصول جدید و تازه دارای کیفیت نباشد. انواع ترموپلاستیک ها در طبیعت ماندگاری دارند و از جمله آلودگی های محیط زیست هم به شمار می آیند.
کلام آخر
انواع ترموپلاستیک ها در صنایع مختلف کاربرد های متنوعی را دارا هستند و هر کدام از ویژگی های خاصی برخوردار هستند. به علت قابل بازیافت بودن این مواد از انتخاب های پرطرفدار و محبوب به شمار می روند و در بهبود خاصیت و ویژگی های این مواد بیشتر از پیش تلاش می شود.